Sürücüsüz (Otonom) Araçlar: Otonom Sürüş Seviyeleri

Otonom; özerk, ayrı bir yasaya bağlı kendi kendini yöneten anlamındadır. Günümüz araba endüstrisine baktığımızda “otonom araç, sürücüsüz araç” tabirini üretimlere oranla sıkça duymaya başladığımızı söylemek mümkün. Otonom araç tanımına baktığımızda ise “otonom” tanımına ilave olarak sonuna araç, araba geldiğini görüyoruz. Bu araçlar birtakım sensör, yazılım ve kamera sistemleriyle donatılmış olup “algı” dediğimiz kavram üzerine güvenlik proseslerini bu sensör, yazılım ve kamera dahilinde kavrayan ve kullanıcının sisteme sağladığı rotasyona göre aracın kendi kendini yönetmesi durumudur.

Kendi kendine sürüş yani otonom otomobiller “otonom seviyesi” kavramı üzerine gelişim gösteriyor ve bu kavrama göz atacak olursak; Otonom seviyesi ve yoldaki motorlu taşıtların otomatik sürüş sistemine ilişkin terimleri, 2014 yılında Otomobil Mühendisleri Topluluğu (SAE) tarafından taksonomi ve tanımlamalar halinde yayınlandı. Raporda, otomobil üreticilerin geleceğin direksiyonsuz araçlarını inşa etmeye yönelik olarak ulaşılması gereken 6 otonom seviyesi belirtildi. Eylül 2016’da Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA), 2013 yılında yayınlamış olduğu kendi resmi sınıflandırma sistemini çıkartarak, SAE’nin standartlarını kabul etti.

Otonom Sürüş Seviyeleri

0: Otonom Olmayan: Tüm işi sürücü yapar. ‘Motor arıza ışığı’ gibi uyarılar aracın beyni tarafından kontrol ediliyor olsa da bu bir otomasyon sayılmaz.

1. Sürücü Asistanı: Araç çeşitli durumlarda direksiyon yönlendirmesi ya da hız konusunda sürücüye destek olabilir fakat yine de tüm sorumluluk insana aittir.
2. Kısmi Otonom: Araç çeşitli durumlarda direksiyonu ve hızı tümüyle kontrol edebilir fakat sorumluluk yine de insana ait olacaktır. Tesla’nın araçları bu kategoridedir.
3. Koşullu Otonom: Araç direksiyonu ve hızı kontrol eder, sensörleriyle yolu sürekli izler fakat gerekli durumlarda müdahale etmek için insan hazır beklemelidir. Bu seviyedeki araç miktarı az ve henüz bu duruma dünyanın birçok yerinde izin verilmiyor.
4. Yüksek Otonom: Araç her detayı kontrol eder, gerekli durumlarda insandan yardım ister, yanıt alamasa bile çalışmayı sürdürür. Seri üretimde değiller ve henüz yasal değil.
5. Tam Otonom: Araç bir insanın yapabileceği her şeyi yapar. Direksiyon bulunmasına gerek duyulmuyor. Prototip aşamasında.

Otonom Araç Endüstrisi 

Volkswagen, ağustos ayında yaptığı açıklamada ünlü karavan aracının yeni modeli olan I.D Buzz modelinin üçüncü seviye otonom sürüş özellikli olacağını ve 2022’de yollara çıkacağını açıkladı. 2025 yılında ise bu aracın beşinci seviyeye dahil edilebileceği vurgulandı. Otonom araçların gidişatına ve araba üreticilerin yatırımlarına bakacak olursak bu teknolojiyle iç içe olmamamız mümkün değil. Özellikle bu yıl otonom araç üreticilerinden Tesla Motors’un 100 yıllık Ford araba markasının piyasa değerini geçmesi, otonom araç endüstrisinde damgayı vurmuş oldu. Genel olarak Tesla, Volkswagen, Daimler, Bosch, Scania, Renault gibi köklü araba markaları öngörülen tarih olan 2020-2030 yılları arasında zirve dönemini yaşayacak. Hatta Google, Apple gibi yazılım geliştirici ve yatırımlarını geleceğe dönük sağlayan şirketler de otonom araçlardan payını alacak. ARK araştırma şirketinin haberine göre küresel otonom araç pazarı 2030’un başına kadar 10 trilyon brüt geliri aşacağını gösteriyor. Ve bu satışların üçte biri Çin’de gerçekleştirecek. Otonom araçların seviyesi günümüzde şuan için kısmi otonom. Otomobil şirketleri bu teknolojinin geliştirilmesiyle ilgilenirken diğer taraftan endişe duyulan “güvenlik ve yasallaştırma” çalışmaları hükümetlerin gündem konusu.

Kaynak: SAE International