Sanal gerçeklik(VR), insanların hem keşfedip hem de etkileşime girebildiği üç boyutlu bilgisayar teknolojileri ile oluşturulmuş ortama verilen isimdir. Çoğu sanal gerçeklik ortamı bir bilgisayar ekranı yoluyla edinilen görsel tecrübelerden ibarettir. Bunun yanında bazı ortamlar duyma, hareket gibi başka duyulardan da yararlanır. Günümüzde VR kavramını aktif olarak sinema ve oyun sektöründe görmekteyiz fakat gelecekte sanal gerçeklik teknolojisinin hastanelerde bir standart haline gelmesi mümkün. Bu teknolojinin gelişmesiyle birlikte tıp alanı; temel tıp bilimi, robotik cerrahi, nöroloji & nörocerrahi ve psikolojik tedavileri doktorlara kazandırmak için sanal gerçeklik simülasyonlarını benimsemiş ve bu alanda uygulamaya başlamıştır. Örnek verecek olursak;
Temel Tıp Bilimi
Facebook’un VR şirketi Oculus, yürüttüğü “İyilik için VR” (VR for Good) inisiyatifi kapsamında tıp eğitiminde önemli bir devrimin ilk adımlarının atıldığını açıkladı. Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Los Angeles Çocuk Hastanesi’yle işbirliği yapan şirket, tıp öğrencilerini ve personelini eğitmek için, hastaların kaderini tayin edecek kararların saniyeden daha kısa sürede verilmesini gerektiren yüksek riskli pediatrik travmalarla ilgili bir VR simülasyonu geliştirdi.
Geliştirilen simülasyon, VR teknolojisinin kapsayıcı gücü sayesinde sağlık profesyoneli adaylarının eğitim senaryolarını gerçek hayat yakınlığında deneyimleyerek karar verme yetkinliği kazanmalarına yardım ediyor. Los Angeles Çocuk Hastanesi’nde karşılaşılmış gerçek vakalar doğrultusunda, yapay zeka şirketi AiSolve ve VR yazımı şirketi BioflightVR’ın da katkısıyla geliştirilen sanal senaryolar, tıp öğrencilerinin ve doktorların gerçekçi koşullarda tanı ve tedavi tecrübesi edinmesine yardımcı oluyor. Mankenlerle yapılan geleneksel eğitimlere oranla maliyet ve süre tasarrufu da sağlayan VR simülasyonları, ayrıca öğrencilere ya da doktorlara göre kişiselleştirilip düzenlenebiliyor.
Beyin Ameliyatı
The Royal London Hastanesi nörocerrahi ekibi, hayatı tehdit eden beyin anevrizmalarını tedavi etmek için ameliyat geçiren bir hastanın ameliyat esnasında çekilen 360 VR videosunu paylaştı. Dünyanın ilk VR beyin ameliyatı, oldukça gerçekçi bir deneyim sunuyor.
Cerrahi
Cerrahlar için eğitim, genellikle kadavralar üzerinde ve daha deneyimli doktorların yardımıyla kademeli bir süreç gerektirir. Sanal gerçeklik, gerçek hastalara herhangi bir risk olmadan, uygulamada başka araçlar sağlayabilir. Stanford Üniversitesi’nde, dokunsal geribildirim içeren bir ameliyat simülatörü bulunmaktadır. Stanford’un sinüs cerrahi simülasyon uygulaması, hastalara üç boyutlu modeller oluşturmak için CT taramaları yapmakta ve bu uygulama 2002 den beri kullanılmaktadır. Bu uygulamaların teknolojinin ilerlemesiyle gelecekte daha da gelişmiş formlarının çıkması beklenmektedir.
Kaynak: Elektrikport
Rehabilitasyon
VR tabanlı simülasyon ve bir beyin dalgası kontrollü robotik elbise kullanılarak, ağır omurilik yaralanmalarına maruz kalan sekiz hasta kapsamlı bir 12 aylık eğitim programından sonra alt organları üzerinde kısmi nörolojik kontrol elde etmeyi başardı.
Kaynak: Nature
Lokal Anteztezi Yerine Sanal Gerçeklik
Geçtiğimiz günlerde Fransa‘da bulunan St. Joseph Hastanesi’ndeki yüksek lisans öğrencileri hastaları rahatlatmayı ve onların ağrıya olan toleransını yükseltmeyi amaçlayan sanal gerçeklik programı geliştirdi. Programın kullanımı oldukça basit. Genel anestezi gerektirmeyen durumlarda hastaya bir sanal gerçeklik gözlüğü veriliyor ve karlı yamaçların veya Japon zen bahçelerinin huzurlu dünyasına dalması sağlanıyor. Hastanenin Acil Servis bölümünün başı Doktor Olivier Ganasia ise tedavi sırasında sanal gerçekliği kullanmayı hipnoza benzetiyor:
Acil serviste tedavi edilirken hastaların ağrılarını ve endişelerini azaltmayı sağlıyor. 10 yıl içinde sanal gerçeklik hastanelerde bir rutin haline gelecek.
Kaynak: DünyaHalleri
Hamit Can Sayılgan 